Το φαιοχρωμοκύττωμα είναι ένας, στις περισσότερες περιπτώσεις, καλοήθης όγκος του μυελού των επινεφρίδιων, ο οποίος παράγει και απελευθερώνει ανεξέλεγκτα κατεχολαμίνες, ενώ σε 10-15 % των περιπτώσεων εντοπίζεται στις νευρικές απολήξεις συγκεκριμένων περιοχών του νευρικού συστήματος παραγαγγλιώματα), π.χ. στην ουροδόχο κύστη, στον τράχηλο στο θώρακα ή στην κοιλιά κατά μήκος των μεγάλων αγγείων. Η κλινική εικόνα των ασθενών περιλαμβάνει συνήθως είτε με τη μορφή χρόνιας υπέρτασης είτε υπερτασικών κρίσεων με πονοκεφάλους, εφιδρώσεις, ταχυκαρδίες, τρόμο και νευρικότητα, ενώ συχνή είναι και η εμφάνιση ωχρότητας που γίνετε αντιληπτή ιδιαίτερα στο πρόσωπο.

Η διάγνωση τίθεται μετά από μέτρηση της έκκρισης των κατεχολαμινών ή παραγώνων αυτών στα ούρα ή στο αίμα, ενώ η θεραπεία βασίζεται στη χειρουργική εκτομή του όγκου. Απαραίτητη είναι η προεγχειρητική προετοιμασία του ασθενούς με ειδική αντιυπερτασική αγωγή, βασισμένη σε α-αποκλειστές, η οποία απαιτεί τη στενή παρακολούθηση του ασθενούς από καταρτισμένο ενδοκρινολόγο με την απαραίτητη εμπειρία

Το σύνδρομο Cushing είναι μια ορμονική διαταραχή, που οφείλεται στην αυξημένη παραγωγή κορτιζόλης.

Με βάση την αιτία του συνδρόμου διακρίνεται η ACTH (φλοιοτρόπος ορμόνη) – εξαρτώμενη και η ACTH – μη-εξαρτώμενη μορφή. Η πρώτη οφείλεται στην υπερδιέγερση του φλοιού των επινεφριδίων από την υπέρμετρη παραγωγή ACTH από τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης (νόσος του Cushing), είτε από την έκτοπη παραγωγή από περιφερικούς, κατά κανόνα κακοήθεις όγκους, στα πλαίσια ενός παρανεοπλασματικού συνδρόμου. Η δεύτερη διαφοροποιείται στο εξωγενές Cushing, το οποίο οφείλεται στην εξωγενή χορήγηση κορτικοστεροειδων στα πλαίσια της θεραπείας χρόνιων παθήσεων π.χ. ρευματοειδούς αρθρίτιδας, χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας κτλ. και στο ενδογενές Cushing επινεφριδιακής προέλευσης. Στην τελευταία περίπτωση καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι των επινεφριδίων υπερπαράγουν και εκκρίνουν στην περιφερική κυκλοφορία μεγάλες ποσότητες κορτιζόλης καταργόντας την αμφίδρομη ρύθμιση του άξονα υποθάλαμος-υπόφυση και επινεφρίδια.

Η κλινική εικόνα των ασθενών είναι χαρακτηριστική με κεντρικού τύπου παχυσαρκία με συσσώρευση του λίπους στο πρόσωπο και στην κοιλιακή χώρα με το χαρακτηριστικό ¨πανσεληνοειδές προσωπείο¨ και αδύνατα άνω και κάτω άκρα. Συχνές είναι οι δερματικές αλλοιώσεις με μελανιές, ακμή και ραγάδες σκούρου κόκκινου-βιολετί χρώματος κυρίως στην κοιλιακή χώρα, στους μηρούς και στους βραχίονες. Γυναίκες ασθενείς με σύνδρομο Cushing εμφανίζουν συχνά διαταραχές του εμμηνορυσιακού κύκλου με συνοδό αυξημένη τριχοφυία ενώ συχνές είναι και οι ψυχολογικές διαταραχές με κύριο σύμπτωμα τη συναισθηματική αστάθεια και καταθλιπτικές τάσεις. Πολλοί ασθενείς με σύνδρομο Cushing εμφανίζουν διαταραχές του γλυκαιμικού τους ελέγχου, συχνά μέχρι και την εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη ενώ το σύνδρομο αποτελεί μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες αυξημένης αρτηριακής πίεσης.

H κλινική υποψία και η διάγνωση του συνδρόμου Cushing αποτελούν εξαιτίας της περιοδικότητας των άτυπων συμπτωμάτων που το συνοδεύουν πρόκληση για τον κλινικό ενδοκρινολόγο. Δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται η παρέλευση 5-8 χρόνων από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων μέχρι την παραπομπή σε έναν έμπειρο ενδοκρινολόγο, ο οποίος θα θέσει και τη διάγνωση, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες των διεθνών εταιρειών ενδοκρινολογίας.

Η θεραπεία του συνδρόμου εξαρτάται από την αιτία του. Στην περίπτωση ενός όγκου που εκκρίνει ACTH θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου, ενώ η ακτινοθεραπεία και η φαρμακοθεραπεία είναι συχνά απαραίτητες στη μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς σε περιπτώσεις που η ολική αφαίρεση του όγκου δεν ήταν δυνατή. Στην περίπτωση επινεφριδιακών όγκων η χειρουργική αντιμετώπιση είναι επίσης  η θεραπευτική προσέγγιση πρώτης επιλογής, ενώ σε περίπτωση κακοήθους Cushing η διεπιστημονική προσέγγιση και συνεργασία με ογκολόγους για το σχεδιασμό των κατάλληλων χημειοθεραπευτικών πρωτοκόλλων κρίνεται απαραίτητη.

Τόσο η διάγνωση όσο και η θεραπευτική αντιμετώπιση των παθολογιών των επινεφριδίων απαιτούν τη συνδυασμένη προσέγγιση και συνεργασία διαφόρων ειδικοτήτων. Ιδιαίτερα στην περίπτωση της υπερπλασίας των επινεφριδίων, που δεν είναι σπάνια, ο ενδοκρινολόγος θα θέσει με τη βοήθεια των κατάλληλων δοκιμασιών τη διάγνωση και θα σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο με βάση το ιατρικό προφίλ, τα συνοδά νοσήματα και τις επιθυμίες τους ασθενούς θέτοντας την ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση ή την έναρξη συντηρητικής φαρμακευτικής αγωγής. Η διαγνωστική και θεραπεία των παθολογιών των επινεφριδίων είναι αρκετά πολύπλοκη και απαιτεί την απαραίτητη γνώση και εμπειρία.

Οι ιατροί της ENDOMEDICA έχουν αποκτήσει στα πλαίσια της πολυετούς απασχόλησής τους σε ένα από τα μεγαλύτερα πιστοποιημένα κέντρα της Γερμανίας με μακροχρόνια παράδοση στην διεπιστημονική αντιμετώπιση παθήσεων των επινεφριδίων (Nebennierenkonferenzen) υψηλού επιπέδου γνώσεις και πείρα στην διάγνωση, παρακολούθηση και θεραπεία ασθενών με υποφυσιακές παθολογίες.

Ο Ενδοκρινολόγος Florian Schlereth ασχολήθηκε στα πλαίσια της διδακτορικής του διατριβής με την έρευνα του μεταβολισμού και της ενεργοποίησης των επινεφριδιακών ορμονών DHEA και DHEAS. Στα πλαίσια του μεταδιδακτορικού ερευνητικού του έργου στην κλινική του Πανεπιστημίου J.W.Goethe της Φρανκφούρτης μελέτησε την επίδραση της υποκατάστασης με κορτιζόνη σε ασθενείς  με νόσο του Addison στη λιπώδη διήθηση του ήπατος και σε παράγοντες του γλυκομεταβολισμού.